|
Nowości i tendencje techniczne Zastava 1100p Mediteran
pięciodrzwiowy. Francuzi wychodzą bowiem z założenia, że nabywanie najtańszego nawet samochodu nie hańbi, nie można jednak dopuścić do tego, by wsiadanie do wnętrza było niewygodne. Układ czterodrzwiowy daje niewątpliwie największy komfort wsiadania, jednakże pociąga za sobą zwiększenie masy pojazdu. Trzeba przewidzieć dodatkowe usztywnienie nadwozia by skompensować pewną, nieznaczną zresztą, utratę sztywności wynikającą z dwóch dodatkowych otworów drzwiowych. Na zwiększenie masy wpływa również instalowanie dwóch dodatkowych mechanizmów opuszczania okien, gdy w nadwoziu „uproszczonym” można już poprzestać na dużych oknach uchylnych. Po wielu latach produkcji popularnych samochodów jugosłowiańskich doczekał się również wersji trójdrzwiowej. Drzwi są o 11 cm dłuższe by umożliwić łatwiejszy dostęp do siedzenia tylnego Zysk na masie nie jest zbyt duży. Przeciętnie od 15 do 20 kg. Przednie drzwi w nadwoziu dwu- lub trójdrzwiowym muszą oczywiście być dłuższe o kilkanaście centymetrów, by przy pochylonych do przodu siedzeniach można było względnie wygodnie dostawać się na siedzenie tylne. Znana na naszym rynku od szeregu już lat Zastava 1100p, produkowana w Jugosławii w oparciu o dokumentację licencyjną pierwowzoru – Fiata 128, doczekała się ostatnio takiej lżejszej trójdrzwiowej wersji. Nosi ona nazwę Zastava 1100p Mediteran. Zasadnicze wymiary samochodu nie uległy żadnym zmianom. Nadal więc ma Zastava 1100p w obu swych wersjach rozstaw osi 245 cm – duży, jak na długość całkowitą 3,8 m. Pozostawiono również niezmieniony rozstaw kół. Środkowe słupki podtrzymujące dach powędrowały ku tyłowi o około 11 cm, o tęże wartość wydłużyła się długość drzwi. Jest to różnica na tyle mała, że nie będzie stanowiła problemu przy otwieraniu drzwi w ciasnym garażu. Przednie siedzenia mają w obu modelach, tym pięcio- i tym trójdrzwiowym, mechanizmy pochylania oparć, w modelu Mediteran całe siedzenia dają się pochylać ku przodowi po odblokowaniu małej dźwigienki przy ich zewnętrznej krawędzi. Masa pojazdu, różniącego się nieco wyposażeniem standardowym od wersji pięciodrzwiowej, wynosi 820 kg, a więc o 15 kg mniej. Dopuszczalne obciążenie użyteczne pozostało takie samo, to jest 400 kg (5 osób + 50 kg bagażu). Jednakowe są prędkości maksymalne obu modeli – 135 km/h, podobnie jak i maksymalne pokonywane wzniesienia na pierwszym biegu – 30 %. Na razie nie przewiduje się wyposażenia wersji Mediteran w silnik 1300 cm3, którego produkcję uruchomiono niedawno w zakładach w Kragujevac. Samochody sprzedawane na naszym rynku będą więc mieć jednostkę napędową o pojemności 1116 cm3, odznaczającą się bardzo „ponadkwadratowym” układem – 80 mm średnicy i 55,5 mm skoku. Przy stopniu sprężania 9,2 moc wynosi 40,5 kW względnie 55 KM oddawane przy 6000obr/min. Dokładnie przy dwukrotnie niższej prędkości występuje dla tego silnika maksymalny moment obrotowy o wartości 77,5 Nm (7,5 kgm). W wyposażeniu seryjnym zwraca uwagę ogrzewana szyba tylna i elektryczny zmywacz szyby przedniej. Wycieraczki pracują z dwoma prędkościami. Cechą wyróżniającą model Mediteran od dalej oferowanej wersji pięciodrzwiowej jest inna, miękka kierownica. Oczywiście obie wersje dostarczane będą na oponach promieniowych. W ich konstrukcji, choć mającej w zasadzie już 11 lat, widać bardzo dużo elementów zwiększających bezpieczeństwo czynne i bierne. Kolumna kierownicy przykładowo przebiega wzdłuż linii łamanej i łączona jest przegubami, hamulce uruchamiane są układem dwuobwodowym. Bębnowe hamulce z tyłu wozu gwarantują skuteczność hamowania ręcznego, zaś tarczowe hamulce przednie – krótkie drogi hamowania z każdej prędkości. Przewidziano lampkę sygnalizującą niesprawność któregokolwiek z obwodów uruchamiania hamulca. Służy ona zarazem jako lampka sygnalizująca zacięci hamulca ręcznego. Wlew paliwa znajduje się, identycznie jak w Zastavie pięciodrzwiowej, na ścianie bocznej nadwozia, w dostatecznie dużej odległości od krawędzi tylnej pojazdu. Przesunięty do przodu jest również zbiornik, nie ma więc obawy o to, że uderzenie w tył nadwozia spowodować może wyciek paliwa. Siedzenie tylne jest rozkładane w identyczny sposób, jak w dotychczas znanym modelu Zastavy. Po rozłożeniu możliwe jest przewożenie bardzo dużej ilości bagażu. Niestety, jak w wielu nowoczesnych konstrukcjach drzwi tylne kończą się dość wysoko nad zderzakiem, co uniemożliwia przewożenie przedmiotów o bardzo dużych rozmiarach gabarytowych, jakie bez trudu zmieściły by się we wnętrzu pojazdu, gdyby można je tam włożyć.Wyposażenie obu modeli Zastavy świadczy, że producent tych samochodów prowadzi ich systematyczny rozwój konstrukcyjny. Zwiększono przykładowo skuteczność przewietrzania wnętrza stosując wentylator o dwóch szybkościach, dodano termometr cieczy chłodzącej. Zastava stanowić będzie jeszcze przez szereg lat nowoczesny samochód średniej klasy, choć przydała by się wersja z większym silnikiem 1300 cm3 pozwalająca łatwiej holować przyczepę kempingową.
Zastava 1100p Mediteran ma zmienione koło kierownicy obłożone gąbką poliuretanową. Na tablicy wskaźników przybył termometr cieczy chłodzącej i włącznik świateł awaryjnych.
Siedzenia mają pochylone oparcia w celu uzyskania dostępu do tyłu pojazdu dają się przechylać ku przodowi. Pokrycie siedzeń wykonane jest ze skaju połączonego tkaniną. Po otwarciu drzwi tylnych uzyskuje się dostęp do dużego bagażnika. Siedzenie tylne daje się rozkładać jak w każdej kombi-limuzynie. T.S Przedruk artykułu pochodzi z tygodnika „Motor” z 1980 roku. Przygotował: Bartek Sikowski |
